poniedziałek, 30 lipca 2012

Święto Niepodległości Peru, 28 lipiec 1821.



28 lipca 1821 roku Generał San Martin ogłosił akt niepodległości Peru. Sam akt był później wielokrotnie przedstawiany do wiadomości mieszkańców Limy na ulicach miasta. Jednakże zanim wojska i władze Korony Hiszpanii opuściły teren Peru i niepodległość stała się faktem, mineło kilka lat. Hiszpania uznała niepodległość Peru w 1824, ale aż do 1826 na terenie twierdzy Rael Felipe na limeńskim wybrzeżu chroniły się wojska Hiszpanii, a ich dowódca nie wierzył w koniec dominacji hiszpańskiej na kontynencie Ameryki Południowej.




                                     
 
  Przed przybyciem Hiszpanów na terenie Ameryki Południowej dominowali Inkowie. 
Indianie ci pojawili się około jedenastego  wieku na terenie dzisiejszego Cusco. W połowie piętnastego wieku kontrolowali już znaczny obszar dzisiejszego Peru ale do rangi imperium urośli pod panowaniem Inki Pachacuti, który podbił państwo Chancas  położone na północ od Cusco.


Tahuantinsuyo
W dość krótkim czasie Tahuantinsuyo, czyli Imperium Inków objęło obszar około dwóch milionów kilometrów kwadratowych z populacją powyżej ośmiu milionów mieszkańców. Doskonale zorganizowane Imperium Inków posiadało około 30 tyś kilometrów kamiennych dróg, system magazynów, doskonałą znajomość astronomii, technologii rolnej przewyższającej uwczesne osiągnięcia europejskie czy zaskakujące nawet dzisiaj umiejętności w dziedzinie inżynierii. Tahuantinsuyo zajmowało obszar części dzisiejszej Kolumbii, Ekwadoru, Peru, Argentyny i Chile.  

Tahuantinsuyo stało się dzisiaj dla wielu symbolem utraconej państwowości, niezależności czy wręcz dumy. W trakcie pochodów wojskowych przywołuje się postać Inki Pachacuti, który rozbudował państwo oraz wprowadził wiele reform. Twór Tahuantinsuyo oparty był w początkowym okresie na konfederacji plemion a później również na podboju i obejmował około dwieście indiańskiech nacji. Każda z nich posiadała własny język i bogów. Po włączeniu do Tahuantinsuyo poszczególne nacje zachowywały własne wierzenia i zwyczeje, przyjmując również bogów inkaskich. Językiem administracyjnym byl Quechua. 

Imperium Inków nigdy nie weszło na etap ery żelaza a konflikty wewnętrzne pomogły w jego podboju hiszpańskiemu żołnierzowi Francisko Pizarro. Ostatni wolny Inka Atahualpa, władca Tahuantinsuyo został pojmany i zabity przez Hiszpanów w 1533. Miasto Lima, obecna stolica Peru jak i również najważniejsze miasto hiszpańskiej kolonii zostało ufundowane w 1535 roku.
Cały kontynent znalazł się pod krwawym panowaniem Hiszapanii, a może raczej Hiszpanów na następne cztery wieki. Korona  nie zawsze kontrolowała sytuację na terenie kolonii. Wojny między konkwistadorami a Hiszpanią trwały aż do końca lat czterdziestych i prawie wszyscy zdobywcy nowych terytoriów zmarli na polu bitwy bądz byli zamordowani w wewnętrznych rozgrywkach. Ostatecznie Korona Hiszpanii uzyskała względną kontrolę nad kolonią. 

Populacja Indian wytrzewiona głodem i zarazami spadła do około półtorej miliona. Dopiero po 1821 populacja terenów dzisiejszego Peru zaczęła się szybko odradzać , aby dziś osiągnąć około trzydziestu milionów mieszkańców. Na terenie kontynentu, poza Tahuantinsuyo znajdowały się raczej małe grupki indiańskie, które nie zdołaly stworzyć zalążków państwowych. Te które istniały rozpadły się wiele wieków przed przybyciem Hiszpanów, zostały wchłonione przez Inków bądź rozpadły się przez zarazy przywiezione ze starego świata.

Pod koniec osiemnastego wieku rewolucyjne nastroje docierają również na tereny Ameryki Południowej.   Hiszpanie urodzeni na terenie kontynentu, nie mając równych praw z mieszkańcami metropolii zaczynają podnosić się przeciwko Hiszpanii. Indianie i czarni mieszkańcy włączyli się do walki przeciwko koronie.  Pojawiały się nawet pomyśly zakłądania królestw i osadzania na tronach ocalałych potomków Inków, ale po uzyskaniu niepodległości szybko zapomniano o ideach równouprawnienia i cała władza zostaje w rękach Hiszpanów urodzonych na terenie kontynentu.    

Widać to wyraźnie obserwując kształt krajów Ameryki Południowej. Są one prawie identyczne jak kształt kolonii i prowincji zakładanych przez Hiszpanię. Dodatkowo są zdeterminowane naturalnym ukształtowaniem terytoriów, jak na przykład łańcuch górski Andów, przecinających cały kontynent. I tak Argentyna to obszar Vicekrólestwa Del Rio de la Plata zaś Peru zajmuje terytorium  Vicekrólestwa Peru. Proponuje porównać mapy Imperium Inków, kolonii oraz dzisiejszej Ameryki Południowej.

Mapa polityczna Ameryki Południowej.

Mapa  prowincji i kolonii Hiszpani.

Nurt wyzwoleńczy nabrał siły na początku dziewiętnastego wieku. Z obszaru dzisiejszej Argentyny wychodzą wojska Generała San Martina. Wojska korony zostaja wyparte z południowej części kontynentu. W 1920 żołnierze nurtu wyzwoleńczego lądują na plaży w Paracaz, dzisiaj trzy godziny drogi samochodem od Limy. Powstańcy mają około czterech tysięcy żołnierzy. Legenda mówi że flaga Peru powstała w trakcie odpoczynku Generała San Martin na plaży w Paracas. Zobaczył on flamingi i tak też powstała czerwono-biało-czerwona flaga Peru.  
Simon Bolivar


Innym ważnym rewolucjonistą był Wenezuelczyk Simon Bolivar. Przejmuje on od San Martina końcową odpowiedzialność za formowanie się państwowości peruwiańskiej.
Vicekról José de la Serna, sprawujący władzę z nadania Hiszpanii opuszcza Limę w której panują silne nastroje rewolucyjne. Rok później rewolucjoniści wkraczają do Limy. 28 lipca 1821 roku Generał San Martin ogłosił akt niepodległości Peru. Sam akt był później wielokrotnie przedstawiany do wiadomości mieszkańców Limy na ulicach miasta. Jednakże zanim wojska i władze Korony Hiszpanii opuściły teren Peru i niepodległość stała się faktem, mineło kilka lat. Hiszpania uznała niepodległość Peru w 1824, ale aż do 1826 na terenie twierdzy Rael Felipe na limeńskim wybrzeżu chroniły się wojska Hiszpanii a ich dowódca nie wierzył w koniec dominacji na kontynencie Ameryki Południowej.

Najważniejsze bitwy odbyły się pod Junin i Ayacucho w 1824 roku i zdecydowały o porażce Hiszpanii na terenie całego kontynentu. Na tym etapie  zwirzchnictwo nad Nurtem Wyzwoleńczym  sprawował Simon Bolivar. 

Dzisiaj 28 lipca jest najważniejszym świętem Peru. Mieszkańcy pracujący w sektorze państwowym otrzymują w tym miesiącu dodatkową pensję. Całe Peru wyjeżdza w odwiedzinach rodzinnych a ulice zmieniają sie w parkingi. Cany połączeń lotniczych kilkakrotnie drożeją. 

Mieszkańcy wszystkich domostw Peru, nawet w dzielnicach nędzy których na tym kontynencie kontrastów nie brakuje zawieszają flagi narodowe. Dzisiaj Peru to kraj metysów, garstki białych, nielicznych Indian, emigrantów z Chin, Japonii, Polski,Niemiec  i wielu innych krajów na świecie. Peru posiada chyba największą na kontynencie mieszankę kultur oraz genów z całego świata. Nawet oficjalne spoty reklamowe pokazują właśnie tą różnorodność jako esencję Peru.

Komentarze (0):

Prześlij komentarz

Subskrybuj Komentarze do posta [Atom]

<< Strona główna